بررسی تأثیر عوامل اجتماعی و معیشتی روستانشینان در تخریب اراضی (مطالعة موردی: حوضة آبخیز قوری‌چای در شمال استان اردبیل)

تخریب زمین فرایندی فیزیکی است که ریشه‌های محکمی در علل اجتماعی و اقتصادی و محیط سیاسی و فرهنگی‌ای که استفاده‌کنندگان اراضی در آن عمل می‌کنند دارد. تخریب زمین و به‌ویژه فرسایش خاک به‌عنوان فرایندی فیزیکی، دارای سابقة طولانی‌مدت مطالعه است. از مدت‌ها پیش مشخص شده است که تمرکز انحصاری بر فرایندهای فیزیکی صرفاً توضیحی جزئی از علل تخریب به‌دست می‌دهد. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی بر فرایند‌های فرسایشی در حوضة آبخیز قوری‌چای پرداخته است. به‌منظور گردآوری اطلاعات موردنیاز از روش‌های بررسی اسنادی، مشاهده، مصاحبه، روش‌‌های پیمایشی و ارزیابی سریع روستایی برای تعیین شرایط اقتصادی- اجتماعی و معیشتی ساکنان حوضة آبخیز قوری‌‌چای استفاده شد. نتایج نشان می‌‌دهند که مسائل و مشکلات اقتصادی و اجتماعی حوضه در شیوة بهره‌برداری آنها از منابع طبیعی تأثیر گذاشته و منجر به تخریب اراضی شده است. به‌نظر می‌رسد اکثر مشکلات و تخریب اراضی در این حوضه ریشه در عوامل اقتصادی و اجتماعی دارند.